تغييرات فرهنگي
چندي پيش فرصتي به دست آمد تا كتاب مقدمه ابن خلدون را مروري بكنم. اين كتاب در سال 1370 ميلادي نوشته شده است. در آن زمان هنوز كشورهاي خاورميانه پر قدرت به نظر ميرسيدند. ابن خلدون كه پدر جامعه شناسي لقب گرفته است هم پيش بيني نكرده بود كه قدرت به كشورهاي اروپايي منتقل خواهد شد. اما به نكات ريزي در آن زمان اشاره ميكند كه هم اكنون با گذر زمان ما متوجه ميشويم كه از نشانه هاي ظهور يا سقوط قدرتها هستند.
ابن خلدون در بخشي از كتابش به شرح كار نسخه برداري از كتابها ميپردازد.او ميگويد نسخه بردار لازم است ضمن اطلاع از روش نگارش صحيح بر موضوع كتاب نيز احاطه داشته باشد تا بعلت نسخه برداري طوطي وار دچار خطا نشود.او همچنين تاسف ميخورد كه بعلت افزايش بي توجهي مردم به كتابخواني ،صنعت استنساخ در كشورهاي اسلامي رو به فراموشي مي رود.
در جايي ديگر ابن خلدون از علوم عقلي مثل رياضيات و فلسفه ميگويد و باز تاسف ميخورد از اينكه اين علوم چون قرون گذشته در ممالك اسلامي ديگر طرفداري ندارد و به اين نكته مهم اشاره ميكند كه شنيده است در سواحل شمالي درياي روم (همچون ايتاليا ) اين علوم رونق فراواني پيدا كرده اند.